Rok 2020 przebiega pod znakiem pandemii koronawirusa. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) nie da się przewidzieć jej zakończenia, które zapewne nie nastąpi szybko. Trwają badania nad opracowaniem szczepionki i skutecznego leku. Wciąż też niewystarczające są informacje na temat dezynfekcji pomieszczeń, mebli i urządzeń w domach i miejscach pracy. Omawiamy ten temat i odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania.
Przeżywalność koronawirusa poza organizmem
Uważa się, że zakażenie koronawirusem następuje w większości wypadków drogą kropelkową – bezpośrednio od zakażonej osoby, która kaszle lub kicha. Może jednak dojść do infekcji również w razie dotknięcia powierzchni, na której znajduje się wirus, a następnie kontaktu z błonami śluzowymi, np. ust, oczu czy nosa.
Nie wiadomo dokładnie, ile żyje koronawirus poza organizmem człowieka. Zależy to od środowiska – znacznie dłużej wirus może utrzymać się przy życiu w środowisku wilgotnym i chłodnym. Oprócz tego znaczenie ma rodzaj powierzchni, np. na kartach płatniczych wirus może przetrwać kilka dni, tyle samo na powierzchni ze stali nierdzewnej.
Naukowcy wzięli pod lupę m.in. statek Diamond Princess, który cumował w Japonii w 2019 roku. Według ich raportu RNA koronawirusa znajdowało się w kabinach pasażerów, którzy zostali poddani kwarantannie (zarówno tych z objawami COVID-19 jak i bez nich) nawet przez 17 dni. Oznacza to, że czas przeżycia koronawirusa poza organizmem może być o wiele dłuższy, niż początkowo uważano.
Dlatego wciąż podstawą jest profilaktyka, przestrzeganie zasad higieny – przede wszystkim częste mycie rąk i stosowanie preparatów do ich odkażania. Jest to szczególnie ważne w supermarketach, centrach handlowych, itp., gdzie należy korzystać z udostępnionych dla klientów jednorazowych rękawiczek i środków dezynfekujących.
Równie ważna jest higiena przygotowywania posiłków w barach, restauracjach bądź stołówkach. Narzędzia kuchenne, blaty czy deski do krojenia, poza zwykłym myciem trzeba odkażać za pomocą środków bezpiecznych dla akcesoriów mających kontakt z żywnością.
Dezynfekcja w walce z koronawirusem
Dezynfekcja to inaczej odkażanie, czyli niszczenie bakterii i wirusów na czyszczonej powierzchni. Jest to proces bardziej zaawansowany od sanityzacji, która ogranicza się do czyszczenia pomieszczeń i rzeczy codziennego użytku za pomocą popularnych środków chemicznych. Dezynfekcja wymaga użycia profesjonalnych, bezpiecznych dla człowieka preparatów o określonych parametrach. Szerzej pisaliśmy o tym tutaj: https://bonus-czystosc.pl/blog/sanityzacja-a-dezynfekcja-jakich-srodkow-i-narzedzi-uzywac
Czyszczenie domu (mieszkania) należy zacząć na sucho, od starcia kurzu i pyłu, a następnie, zaczynając od góry do dołu (od sufitu do podłogi) czyścić sufit i lampy, ściany, meble, okna i podłogę. Do każdej z powierzchni trzeba dobrać odpowiedni preparat. Czyszczenie i dezynfekcja większych powierzchni wymaga użycia profesjonalnych maszyn i środków. Do takich należy np. środek do dezynfekcji pomieszczeń Kleen Orosept VK, stosowany do mycia i odkażania w przychodniach, domach opieki, ośrodkach zdrowia, ale także w saunach i ośrodkach spa.
Warto również skupić się na dezynfekcji najczęściej dotykanych przez nas miejsc w domu. W tym celu wykorzystujemy płyn do dezynfekcji klamek, włączników świateł oraz uchwytów szafek. Z uwagi na częstotliwość ich używania, zwiększa się prawdopodobieństwo powstania ognisk wirusów, bakterii oraz innych mikroorganizmów. Czym dezynfekować klamki?
Wiele osób uważa, że do dezynfekcji domowych pomieszczeń i urządzeń (kuchnia, łazienka, WC) wystarczą tradycyjne domowe metody. Czy tak jest naprawdę, wyjaśnimy w odpowiedziach na poniższe pytania, które w związku z koniecznością przestrzegania czystości i higieny osobistej zadawane są najczęściej.
Czy denaturat dezynfekuje?
Denaturat był powszechnie stosowany jako środek dezynfekujący kilkadziesiąt lat temu. Mogłoby się wydawać, że jest to dobry środek odkażający; niemal wszystkie preparaty do dezynfekcji produkowane są na bazie alkoholu. Denaturat zawiera zwykle od 92 do 97 proc. alkoholu etylowego z domieszką substancji skażającej (metyloetyloketon, izopropanol, rozpuszczalniki organiczne) oraz benzoesanu dematonium, nadającego gorzki smak. Domieszki są skomponowane w taki sposób, aby oczyszczenie denaturatu nie było możliwe w warunkach domowych, dlatego nie jest on objęty akcyzą i znacznie tańszy, niż czysty spirytus monopolowy.
Nie jest to jednak środek całkowicie skuteczny w walce z wirusami, a do tego jest szkodliwy – wdychanie oparów drażni układ oddechowy, a kontakt z oczami może doprowadzić do łzawienia i stanu zapalnego. Znacznie lepsze efekty można uzyskać, stosując profesjonalny płyn do dezynfekcji powierzchni w domu Kleen Budesin Spray Off.
Czy ocet zabija wirusy?
Nie jest do końca udowodnione zabójcze działanie octu na wirusy. Ocet jest pomocny w czyszczeniu (sanityzacji) a nie dezynfekcji. Nie jest również dobrym odkażalnikiem kwasek cytrynowy, wciąż czasami uważany za zabójcę bakterii. Przede wszystkim koronawirus nie jest bakterią, a wirusem, i jako taki jest znacznie bardziej oporny na działanie domowych środków. Działanie czyszczące kwasku cytrynowego jest podobne do octu.
Takie czynności, jak odkażanie podłogi czy np. dezynfekcja zabawek dziecięcych wymagają zastosowania silnych, a jednocześnie niedrażniących preparatów odkażających, przeznaczonych do użytku domowego, takich jak BioSter. Ma on szerokie spektrum działania, sprawdza się też przy zwalczaniu koronawirusa, ponadto jest bezpieczny dla skóry.
Czy woda utleniona zabija wirusy?
Powszechnie dostępna w handlu woda utleniona to 3 proc. wodny roztwór nadtlenku wodoru (H2O2), związku chemicznego o silnych właściwościach utleniających, a więc powodujących rozpad m.in. białek, składników błon komórkowych, itp. Posiada zatem własności antyseptyczne. O ile jest to dobry środek do odkażania ran i skaleczeń, to nie ma jednak przekonujących dowodów, że woda utleniona zabija koronawirusy.
Należy również pamiętać, że woda utleniona ma okres ważności. Po zakupie i otwarciu butelki zachowuje swoje właściwości jedynie przez 3 – 4 tygodnie. Później, na skutek samoistnej redukcji nadtlenku wodoru do tlenku wodoru w butelce pozostaje zwykła woda.
Czym dezynfekować pomieszczenia?
To zależy. Każdy środek do odkażania pomieszczeń ma inne przeznaczenie, podobnie jak każde pomieszczenie w domu. Innego preparatu użyjemy do dezynfekcji mebli i sprzętu w pokoju dziecka, innego w pokoju dziennym, jeszcze innego – w kuchni (tu sprawdzi się Kleen Purina) i w łazience gdzie cała rodzina korzysta z umywalki, prysznica, wanny i WC.
Do mycia i odkażania urządzeń sanitarnych doskonale nadaje się pianka Santoemma Sani Foam. Można nią czyścić również powierzchnie kafelkowe.
Analogiczna jest odpowiedź na pytanie, czym dezynfekować powierzchnie podłogowe. Mamy w pomieszczeniach panele, parkiety, glazurę, itp., zatem dezynfekcja podłóg w domu powinna się odbywać za pomocą środków przeznaczonych dla danej powierzchni. Dlatego na pytanie, czym odkazić pomieszczenie, nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
Jak odkazić klamki?
Dezynfekcja klamek jest tym ważniejsza, im więcej osób mieszka w domu lub pracuje w firmie. Do częstego stosowania polecany jest wspomniany już Kleen Budesin Spray Off. Jest to preparat gotowy do użycia (nie trzeba go dodatkowo rozcieńczać) i może być udostępniony do użytku np. w biurze dla wszystkich pracowników. Zdaje on także egzamin w odkażaniu uchwytów szuflad, kontaktów i innych przedmiotów i urządzeń często dotykanych przez wiele osób.
W tym miejscu warto przypomnieć o dezynfekcji balustrad tarasowych i balkonowych oraz poręczy na klatkach schodowych. Szczególnie należy dbać o te ostatnie, gdyż korzysta z nich każdego dnia wiele osób. Podobnie nie należy zapominać o przyciskach w windach.
Jak zdezynfekować meble?
Meble bez obić tapicerskich można dezynfekować za pomocą środków odpowiednich dla materiału, z jakiego są wykonane (drewno, laminat, tworzywo) oraz wykończenia powierzchni (lakier, farba, pokost, itp.). Natomiast meble tapicerowane i materace najlepiej odkazić, stosując maszyny czyszące, takie jak chociażby odkurzacz do dezynfekcji Numatic GVE 370 wraz z odpowiednim preparatem.
W ten sam sposób odkaża się dywany i wykładziny dywanowe, obicia z tkanin, zasłony, itd.). Jeżeli istnieje taka potrzeba i są możliwości, można odkażać meble tapicerowane za pomocą parownicy STI Steam Industry QueenVap.
Jednymi z najbardziej uniwersalnych urządzeń do dezynfekcji są zamgławiacze, które zwalczają wirusy i bakterie na wszelkich powierzchniach. Lekki i przenośny zamgławiacz XPower F-16 ULV to idealne rozwiązanie dla pomieszczeń, które wymagają kompleksowego działania. W zależności od potrzeb może także pełnić funkcję nawilżacza oraz neutralizować zapachy.
Jak zdezynfekować klawiaturę komputera?
Najlepszy do tego jest środek, przeznaczony do odkażania powierzchni z tworzyw sztucznych. Należy pamiętać, żeby nie rozprowadzać (rozpylać) preparatu bezpośrednio na klawiaturę, a na chusteczkę lub szmatkę, którą następnie czyści się klawiaturę. Uwaga: nie wszystkie środki do czyszczenia klawiatury nadają się do czyszczenia ekranu, należy przeczytać etykietę produktu przed użyciem.
Czym dezynfekować przyłbice?
Przyłbice na ogół wykonane są z plexi lub z poliwęglanu. Do każdego z tych materiałów można dobrać odpowiedni środek. Należy jednak wykonać próbę – przed naniesieniem preparatu na całą powierzchnię przyłbicy trzeba wypróbować jego działanie na niewielkim fragmencie przy krawędzi, odczekać kilka chwil i sprawdzić, czy środek odkażający nie uszkodził tworzywa. Najwygodniej jest użyć środka w sprayu i spryskać nim dwukrotnie wszystkie elementy przyłbicy. Natomiast największą pewność dezynfekcji daje zanurzenie wszystkich elementów w pojemniku z płynem dezynfekującym.
Każdorazowo podczas dezynfekcji pomieszczeń pamiętajmy o założeniu rękawic ochronnych, które zabezpieczą skórę dłoni przed działaniem środków odkażających. Aktualne częste dezynfekowanie i mycie rąk sprzyja przesuszaniu skóry i powstawaniu mikrouszkodzeń, dlatego, gdy możemy, chrońmy ją przed dodatkowym narażeniem na działanie preparatów chemicznych.
